محلول های خود تمیز کننده نانو علاوه بر ایجاد خواص آنتی استاتیـــک که  موجب دور نمودن گرد و غبار از سطوح می شوند می توانند با توجه به خاصیت فتو کاتالیستی خود با جذب آب و نیز با استفاده از نور خورشید (اشعه ی UV) سطح را از هر گونه آلـودگی پاک کنند که از آن با عنوان خود تمیز شوندگی یاد می شود.

همانطور که در شکل روبرو مشاهده می فرمایید اشعه ی UV موجود در نور خورشید آلودگی های روی سطح (مواد ارگانیک) را تجزیه می نماید و آنها را به آب و دی اکسید کربن تبدیل می کند ، این فرایند به صورت برعکس در گیاهان انجام می شود یعنی آب و دی اکسید کربن با استفاده از نور خورشید تولید مواد ارگانیک برای گیاهان می نمایند. 

شیشه ها آلودگی را به سرعت به خود جذب می‌کنند، با بارش چند قطره باران و يا حتی با کوچکترين تماس دستی آلوده می‌شوند. اين مسئله شايد برای شيشه‌های پنجره يک خانه مسکونی چند طبقه اهميت چندانی نداشته باشد، اما برای ساختمان‌های بلند مسئله قابل توجهی می‌شود

شيشه‌ها خود تمیز شونده رفتار و عملکرد متفاوتی از شيشه‌های آبگریز دارند. برای فهم چگونگی کارکرد اين شيشه‌ها لازم است که با نوع خاصی از مواد شيميايي به نام “مواد فوتوکاتاليست” آشنا شويم. فوتوکاتاليست‌ها موادی هستند که در حضور نور (فوتو) از خود خاصيت کاتاليستی نشان می‌ده

ند. يعنی اگر اين مواد در معرض تابش نور قرار گيرند، می‌توانند سرعت انجام يک واکنش خاص را بدون دخالت در آن افزايش دهند. يکی از اين مواد دی‌اکسيد تيتانيوم است. هنگامی‌که دی‌اکسيد تيتانيوم در معرض تابش اشعه ماورای بنفش، که در نور خورشيد وجود دارد، قرار می‌گيرد تغييراتی در ساختار آن به وجود می‌آيد که آنرا به ماده‌ای بسيار فعال و بسيار آب‌دوست تبديل می‌کند. اگر اندازه ذرات دی‌اکسيد تيتانيوم تا حد چند نانومتر کوچک باشد، اين ماده آن‌قدر فعال می‌شود که می‌تواند به طور کامل با آلودگی‌ها، لکه‌های چربی و مواد آلی (که در دیواره سلولی باکتری‌ها هم وجود دارند) روی شيشه واکنش داده و آنها را به آب و دی اکسيد کربن (CO₂) تبديل کند. اين واکنش، چسبندگی ذرات آلودگی را به سطح کاهش می‌دهد. از سوی ديگر بر روی يک سطح بسيار آب‌دوست، آب به طور کامل و به صورت يک لايه پخش می‌شود. اين لايه يکنواخت آبی می‌تواند ذرات و آلودگی‌هايي را که به‌طور ضعيفی به سطح متصل شده‌اند، از جا کنده و با خود پايين آورد.

شیشه های خود تمیز شونـده (‌ فتوکاتالیتی + آب دوستی ) از سـال 2002 در بـازار در دسترس بوده اند و هـر روز نیاز و تقاضا استفاده از آن شیشه هـا افزایش می یابد که برای عمـل خـود تمیز شوندگی این شیشه ها نور UV به عنوان یک پیش شرط لازم است . بنابراین شیشه هـا را می توان تنها برای سطوح خارجی بکار برد . با اعمال پوشش خـاص ( اکسیدتیتانیوم ) و بکارگیـری UV که در بخشی از نور خورشید وجود دارد ، تشکیل اکسیژنی فعال بر روی سطح شیشه تسریع می گردد.

این اکسیژن به لکه های چربی آلی روی سطح شیشه حمله کرده و با تجزیه سطح تماس بین شیشه و چربی چسبندگی کاهش می یابد و چربی می تواند بهتر شسته شود ، بنابراین چربی بطور کامل خـارج می شود . به طور طبیعـی شیشه هایی با ترکیبی از خواص فتوکاتالیتی و آب دوستی تحت عنـوان شیشه های خود تمیز شونده نامیده می شوند.

فرایند خود تمیز شوندگی : 

تذکر : 

1. این پوشش ها در مواردی استفاده می شوند که محل پوشش داده شده در معرض تابش نور خورشید ( نیازمند به اشعه ی UV ) و بارش باران باشد 

مزایا : 

1. به نظافت دوره ای نیاز ندارد .
2. اشعه ی UV خورشید از آنها رد نمی شود در نتیجه از رنگ پریدگی سطوح در منازل ، محیط کار ، تجهیزات داخل ماشین (داشبرد و … ) جلوگیری می کنند.
3. لکه ها به مرور زمان از سطوح این نوع شیشه ها پاک می شوند.
4. گرد و خاک بر روی این شیشه ها نمی نشیند در نتیجه در روزهای بارانی گل و لای بر روی این شیشه ها تشکیل نمی شود .